Wat is kinder-manueeltherapie?

Een hooggespecialiseerde vorm van manuele therapie kan worden toegepast op zuigelingen die een niet uit zichzelf herstellende beperking hebben in hun nekje. Dit wordt ook wel een hoog cervicale functiestoornis genoemd (HCFS). De twee meest opvallende symptomen hierbij zijn een voorkeursrotatie van nek en hoofd en/of overstrekking van de nek die beiden (bijna) niet doorbreekbaar zijn.

Ziet u vooral een voorkeursrotatie van het hoofd?
• duidelijke voorkeurshouding hoofdje
• afwijkende stand van het hoofd
• scheve schedel
• afwijkende houding lichaam
• stijf in 1 arm en been
• slechte motorische ontwikkeling

Door het aanhoudende karakter van de dwangstand in de nek kan een afplatting van de schedel ontstaan, de zogenoemde Deformatieve Plagiocephalie. En soms gaat een zuigeling na verloop van tijd met zijn hele lichaam (eenzijdig) strekken.

Ziet u vooral een voorkeursrotatie van het hoofd?
• overstrekt veel en zonder reden
• duwt hoofdje altijd naar achteren
• afplatting achterkant schedel
• afwijkende houding lichaam
• stijf in 2 armen en benen
• onverklaarbare huilaanvallen
• slechte motorische ontwikkeling
• kan in buiklig opmerkelijk vroeg het hoofdje optillen
• grote problemen met zelfstandig slapen
• grote problemen met het voeden en reflux
• te alert kind

Een combinatie van overstrekking en voorkeursrotatie komt ook voor. In het verleden werd de schedelafplatting soms met helmtherapie behandeld maar daar is men op teruggekomen nav. voortschrijdend inzicht en onderzoek. Alleen in extreme gevallen wordt nog een helmpje toegepast.

Onderzoek

Als u uw kindje aanmeldt en wij vermoeden aanwezigheid van een functiestoornis van de nek, dan kijken wij uw baby altijd op zeer korte termijn na. U krijgt dan snel duidelijkheid! Indien een beperking in het nekje wordt geconstateerd, kunnen wij uw kindje desgewenst meteen behandelen. Meestal wordt een ook doorverwijzing naar een kinderfysiotherapeut geadviseerd.
Blijkt er geen bewegingsbeperking aanwezig, dan volstaat een advies of volgt door- of terugverwijzing naar kinderfysiotherapeut of huisarts.

Behandeltraject

Gemiddeld zijn 3 behandelingen nodig om een beperkte nekfunctie te herstellen. We gebruiken zachte technieken en voorafgaand aan de behandeling vragen wij altijd om uw toestemming. Kinder-manueeltherapie bij zuigelingen lijkt in het geheel niet op de behandeling van volwasssenen.
Het effect is na de eerste behandeling meestal al meteen waarneembaar.

Als uw baby ook of voornamelijk overstrekt kan het behandeltraject wat langer duren. Van u als ouder wordt een actieve aanwezigheid gevraagd om de omstandigheden voor uw baby of kind zo prettig mogelijk te maken.

Risico’s

Binnen het Nederlandse EWMM-opleidingsregister van kinder–manueeltherapeuten zijn de afgelopen 16 jaar na bijna 400.000 behandelingen bij zuigelingen geen negatieve bijwerkingen opgetreden(1). Ook bij ons wetenschappelijk onderzoek registreerden we geen bijwerkingen(2-7).

Kwaliteit

Manuele therapie bij zuigelingen wordt in Nederland toegepast door een kinder-manueeltherapeut, die zijn opleiding bij de EWMM (European Workgroup for Manual Medicine- www.ewmm.net) heeft genoten. Ook de verplichte na- en bijscholing wordt door de EWMM verzorgd. De EWMM verzorgt ook andere topspecialisatiecursussen voor manueeltherapeuten.

De EWMM is een Europese werkgroep van artsen met de specialisatie manuele therapie, welke zich intensief bezighoudt met zuigelingenorthopedie, neurologie en manuele therapie. Ook de grondlegger van de KISS-behandelingen, Heiner Biedermann, maakt hiervan deel uit.

 

Positionering

Manuele therapie bij zuigelingen en kinderen (0-18 jaar) behoort tot het domein van de manuele therapie. Zuigelingen in de leeftijdscategorie 0-1 jaar met een voorkeurshouding op basis van een hoog cervicale functiestoornis (HCFS) vormen een subgroep binnen de kinder-manuele therapie. Nog niet zo lang geleden werd er algemeen vanuit gegaan dat bij de hele categorie (0–18 jaar) nauwelijks functiestoornissen van de wervelkolom voorkwamen, hetgeen een onjuiste vooronderstelling is gebleken. Sinds 2016 is door de EWMM i.s.m. de Radboud Universiteit (mede door advies en subsidie van de Nederlandse Vereniging voor Manuele Therapie - NVMT) uitgebreid onderzoek gedaan naar het opsporen en behandelen nekproblemen bij 0 tot 18 jarigen(2-8). Dit is voor het eerst in de geschiedenis dat een dergelijke brede literatuurinventarisatie is gemaakt in het belang van een zorgvuldige behandeling van kinderen met kinder-manueeltherapie nu en in de toekomst. Inmiddels is er meer wetenschappelijk onderzoek geïnitieerd om deze behandelvorm nog beter te onderbouwen. Voor wie de verdieping zoekt mbt. deze materie is een bezoekje aan de downloads pagina van ewmm.net de moeite waard!

Kinder-manueeltherapie is als officiële subspecialisatie door het Koninkijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF) en de NVMT benoemd en erkend. Dit besluit doet recht aan de kinderen met wervelkolomproblematiek. Ook zij hebben immers recht op een adequate behandeling van hun problemen en klachten.

Samenwerking

Er wordt binnen onze praktijk intensief samengewerkt met kinderfysiotherapeuten uit de nabije en wijde omgeving. Ook met de GGD (buro/jeugdarts), gevestigd in ons gezondheidscentrum, wordt er samengewerkt. Deelnemers aan de zwanger en fit cursus van onze praktijk krijgen voorlichting en een screening aangeboden. Multidisciplinaire samenwerking is zeker voor deze categorie patiënten een must!

Behandelaar

Als hoofdbehandelaar heeft Eric Saedt meer dan 25 jaar ervaring in het onderzoeken en behandelen van zuigelingen. Alle kinder-manueeltherapeuten o.a. in Nederland zijn door hem samen met twee EWMM collega’s opgeleid. Tevens is Eric Saedt als auteur en onderzoeker betrokken geweest bij vrijwel alle publicaties die de laatste jaren over dit onderwerp zijn verschenen(2-16).

Als docent manuele therapie is Eric actief bij de EWMM

Vergoeding

De behandelingen van uw baby worden vergoed uit de basisverzekering. Wilt u weten of wij ook een contract hebben met uw zorgverzekeraar? Kijk dan even op onze site.

Register

In dit register vindt u de kinder-manueeltherapeuten die door de EWMM zijn opgeleid en zijn ge(her)registreerd.

Feiten en cijfers

Onderstaande tabel geeft een overzicht over het aantal behandelde zuigelingen in Nederland gedurende de afgelopen jaren.

1. Nederland E. statistiek_ewmm_register_2022.pdf. 2022.
2. Saedt E, Driehuis F, Hoogeboom TJ, van der Woude BH, de Bie RA, Nijhuis-van der Sanden MWG. Common Manual Therapy Practices in the Netherlands for Infants With Upper Cervical Dysfunction: A Prospective Cohort Study. Journal of manipulative and physiological therapeutics. 2018;41(1):52-61.
3. Driehuis F, Hoogeboom TJ, Nijhuis-van der Sanden MWG, de Bie RA, Staal JB. Spinal manual therapy in infants, children and adolescents: A systematic review and meta-analysis on treatment indication, technique and outcomes. PloS one. 2019;14(6):e0218940.
4. Driehuis F, Nijhuis v.d. Sanden, M.W.G., Saedt, E., Woude, B. v.d., Bie, R. de. Factsheet Manuele Therapie - Diagnostiek bij zuigelingen.pdf. 2016.
5. Driehuis FNvdS, M.W.G.; Saedt, E. Woude, B. v.d.; Bie, R. de. Factsheet manuele therapie bij zuigelingen (0-1 jaar) (behandeling). 2016(NVMT).
6. Driehuis F, Nijhuis v.d. Sanden, M.W.G., Meurs, M., Overvelde, A., Hoogenboom, T., Maissan, F. Rapport samenwerking tussen de manueel therapeut en kinderfysiotherapeut: uitkomsten van een enquête. 2017.
7. Driehuis F, Keijsers NLW, Nijhuis–van der Sanden MWG, De Bie RA, Staal JB, Hoogeboom TJ. Measurement of range-of-motion in infants with indications of upper cervical dysfunction using the Flexion-Rotation-Test and Lateral-Flexion-Test: a blinded inter-rater reliability study in a clinical practice setting. Journal of Manual & Manipulative Therapy. 2020:1-11.
8. Driehuis F. Manual physiotherapy diagnosis and treatment in infants: a cry for help. Nijmegen: Radboud University; 2021.
9. Driehuis F, Bakker-Jacobs A, Staal JB, de Bie RA, Nijhuis-van der Sanden MWG, Hoogeboom TJ. Parents' and healthcare professionals' perspectives on manual therapy in infants: A mixed-methods study. PloS one. 2023;18(4):e0283646.
10. Driehuis F, Nijhuis v.d. Sanden, M.W.G., Saedt, E., Woude, B. v.d., Bie, R. de. Manuele Therapie bij kinderen en zuigelingen: een systematisch literatuuronderzoek naar de effectiviteit en veiligheid. Poster WPCT Kaapstad Zuid Afrika 2017. 2017.
11. Driehuis F. Manuele therapie bij zuigelingen. In: University IHR, editor. Nijmegen2021.
12. Driehuis F. Manuele Therapie bij Zuigelingen. FysioPraxis 2022-12pdf. 2022;December 2022.
13. Saedt E, Driehuis F, Nijhuis v.d. Sanden, M.W.G., Saedt, E., Woude, B. v.d., Bie, R. de. Decribing common practice in manual therapy in infants...poster. Poster WPCT Kaapstad Zuid Afrika 2017. 2018.
14. Driehuis F, Nijhuis v.d. Sanden, M.W.G., Saedt, E., Woude, B. v.d., Bie, R. de. Factsheet Manuele Therapie - Behandeling van kinderen.pdf. 2016.
15. Driehuis F, Nijhuis v.d. Sanden, M.W.G., Saedt, E., Woude, B. v.d., Bie, R. de. Factsheet Manuele Therapie - Diagnostiek bij kinderen.pdf. 2016.
16. Driehuis F, Keijsers NLW, Nijhuis-van der Sanden MWG, De Bie RA, Staal JB, Hoogeboom TJ. Fysiopraxispublicatie: Measurement of range-of-motion in infants with indications of upper cervical dysfunction using the Flexion-Rotation-Test and Lateral-Flexion-Test: a blinded inter-rater reliability study in a clinical practice setting FP okt 2020. J Man Manip Ther - Fysiopraxis. 2020:1-11.